Nội dung phim Công Dân Kane - Citizen Kane Lấy nguyên mẫu từ một nhân vật tiếng tăm trong lĩnh vực truyền thông của Mỹ thời bấy giờ, Citizen Kane tái hiện cuộc đời một ông trùm với những diễn biến từ thời thơ ấu đến những thành công trong sự nghiệp và bi kịch sau này.Phim kể về cuộc đời ông trùm trong lĩnh vực truyền thông Charles Foster Kane (Orson Welles) với cảnh mở màn là hình ảnh Charles đang hấp hối tại ngôi biệt thự Xanadu với lời nói cuối cùng là từ “Rosebud” (nụ hồng). Một phóng viên trẻ (William Alland) tò mò đi tìm hiểu ý nghĩa của từ này bởi cuộc đời và cái chết của Kane là một sự kiện lớnCitizen Kane tái hiện cuộc đời của nhà tỷ phú, từ thời thơ ấu đến những thành công trong sự nghiệp sau này, rồi tham vọng quyền lực dẫn đến sự sụp đổ cuối đời. Được sự giúp đỡ của Jedediah Leland (Joseph Cotton), Kane đã xây dựng được một trung tâm báo chí tầm cỡ quốc gia từ một tờ báo có số lượng in dưới 30.000 bản. Để làm được việc này, Kane đã phải chấp nhận mất 1 triệu USD một năm để chiến thắng trong cuộc đua về số lượng bản in. Tờ New York Inquirer của ông đặc trưng ở những dòng tít lớn. Cũng trong thời gian đó, ông kết hôn với Emily Norton (Ruth Warrick), cháu gái của Tổng thống. Kane trở thành một trong những người đàn ông quyền lực nhất nước Mỹ trong lĩnh vực truyền thôngCuối cùng thì Kane chuyển sang vũ đài chính trị với cuộc chạy đua ghế thống đốc bang New York, nhưng bị sự cản trở của Jim Gettys (Ray Collins). Thất bại trong chính trường, Kane chán nản ly dị vợ và kết hôn với Susan Alexander (Dorothy Comingore) rồi chuyển đến sống ẩn dật tại Xanadu. Sau nhiều năm ông càng trở nên bi kịch và lảng tránh mọi người. Mệt mỏi với miền đất Xanadu hẻo lánh và người chồng tuyệt vọng, Susan ra đi. Cô đơn và thiếu thốn tình cảm, Kane chờ đợi cái chết đang dần đến với mình…Citizen Kane là bộ phim do Orson Welles viết kịch bản, làm đạo diễn, diễn viên chính và sản xuất khi mới 25 tuổi. Phim được các nhà phê bình điện ảnh đánh giá là phim xuất sắc nhất mọi thời đại bởi thành tựu đột phá trong kỹ thuật quay, âm thanh có tính chuẩn mực cao và cách xây dựng cốt truyện. Citizen Kane nhận 9 đề cử Oscar năm 1942 nhưng chỉ đoạt giải Kịch bản gốc xuất sắcPhim được đánh giá là cột mốc lịch sử trong quá trình phát triển kỹ thuật làm phim. Đạo diễn Welles sáng tạo kỹ thuật quay phim và cách thể hiện khác hẳn những phim cùng thời với việc tái hiện câu chuyện bằng cách hồi tưởng. Kỹ thuật phim, cảnh quay sâu, góc nhìn rộng, ánh sáng, sự kết hợp bối cảnh sáng tạo là những thành công mà các nhà làm phim hiện đại vẫn phải học tập. Theo đó, cuộc đời Kane được tái hiện trong suốt chiều dài bộ phim. Nhân vật Kane được lấy từ nguyên mẫu cuộc đời William Randolph Hearst, ông trùm trong lĩnh vực truyền thông và là nhà xuất hản hầu hết của các tờ báo trên toàn nước Mỹ. Chính đạo diễn Orson Welles cũng tìm được những mối đồng cảm với nguyên mẫu này, vì thế nhân vật được ông xây dựng với tất cả say mê. Mặc dù được đánh giá cao, Citizen Kane đã gây một vụ scandal, hậu quả là ngành sản xuất phim thời bấy giờ cũng đi vào khủng hoảng
,
,